poniedziałek, 23 lipca 2018

"Kobiety Wojny Dwu Róż" — faktograficznie

Tytuł:          Kobiety Wojny Dwu Róż                         
Tytuł oryg.:    The Women of the Cousins' War                 
Autor:          Philippa Gregory, David Baldwin, Michael Jones
Wydawnictwo:    Książnica                                     
Rok 1. wydania: 2011                                          

Podtytuł: "Księżna, królowa i królowa matka" wyjaśnia wtajemniczonym, o kim mowa. Ja nie czuję się wtajemniczona, więc lektura niezupełnie przypadła mi do gustu. O Wojnie Dwu Róż wiem tyle, ile napisał o niej Szekspir. Nawet mniej, bo większość zapomniałam. No, ale przynajmniej jasne jest, że książka opowiada o trzech kobietach, które odegrały ważkie role w historii Anglii.

Odnoszę wrażenie, że o tych samych damach pisała wcześniej Gregory, tylko w wersji bardziej beletrystycznej. Tym razem zaprosiła do współpracy dwóch brytyjskich historyków i powstało dzieło z ambicjami popularnonaukowymi. Książka jest podzielona na trzy części; każda dotyczy innej kobiety i napisana została przez inną osobę.

Wydaje mi się, że Autorzy adresowali swoją pracę raczej do Brytyjczyków, a przynajmniej osób dobrze znających historię Anglii. Ja ledwo kojarzę, że był taki spór. A tu dziesiątki bohaterów i wypada jakoś orientować się, kto po której stronie walczył, czyim synem, zięciem i stryjem był, jakimi ziemiami władał... Gubiłam się w tych postaciach: Beaufortowie mylili mi się z diukami Bedfordu, a liczni Henrykowie plątali. Galimatias pogłębiało zamienne stosowanie imion z nazwiskami i tytułów.

Przez to wszystko nie zżyłam się z postaciami, nawet z bohaterkami poszczególnych części. I z historii wiele nie zapamiętałam — zbyt wiele drobnych faktów. Zabrakło mi ogólnego pojęcia o opisywanych procesach.
Pytanie dla tych, co przeczytali: Dlaczego skarabeusz płacze?

Zrozumiałam tyle, że przedstawione damy — chociaż potężnie utytułowane — lekkiego życia nie miały. Rozłąka z nieletnim (we współczesnym pojęciu) synem i obawa o życie jego oraz męża (często uzasadniona) nie należały do rzadkości. Pozbawienie dochodów przez rywala, który na chwilę dorwał się do władzy, również było na porządku dziennym.

Irytował mnie przydługi wstęp, niekoniecznie na temat; a dlaczego akurat te panie (to jeszcze rozumiem), a wizerunek średniowiecznej kobiety, a feminizm, a co to jest historia i czym się różni od fikcji historycznej... Dość rzec, że właściwe biografie zaczynają się dopiero po 50 stronie.

Każda część zaczyna się odpowiednią gałązką z drzewa genealogicznego, a kończy źródłami i bibliografią. Do tego długi i dość szczegółowy indeks na końcu.

Pod względem językowym mogło być lepiej: niekiedy podmiot zginie, niekiedy coś innego posypie się w zdaniu. Mam wrażenie, że w jednym miejscu stryjna została pomylona ze stryjenką. Ale przyznaję, że nie ma dużo tych usterek.

9 komentarzy:

  1. A czy stryjna i stryjenka to nie są synonimy?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. No, różne źródła różnie podają, ale obecnie najbardziej prawdopodobna (a natenczas jedyna) wydaje mi się wersja, że stryjna to siostra ojca, a stryjenka - żona stryja, czyli żona brata ojca. Analogicznie do wujenki, która jest żoną wuja. Kiedyś tych wszystkich koligacji pilnie przestrzegano i nie mogę przeboleć, że teraz te wszystkie jątrewki, dziewierze, pocioty i cała reszta odchodzą w nicość. :-(

      Usuń
  2. O pociotkach to jeszcze czasem się mówi, z braku lepszego określenia relacji. Tak, różne źródła różnie podają, ale chyba jednak stryjna to dawna nazwa stryjenki, przynajmniej w jednym ze znaczeń.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. No, ale "pociotki" to raczej pogardliwe określenie. Przynajmniej ja to tak odbieram.

      Usuń
    2. Czasem tak, ale wszystko zależy od kontekstu.

      Usuń
    3. Niby tak, ale nie przypominam sobie współczesnego użycia z neutralnym kontekstem.

      Usuń
    4. Bo często pojawia się w kontekście nepotyzmu: zatrudnianie pociotków i podobne wyrażenia.

      Usuń
    5. Też. Albo w kontekście rozdrapywania spadku.

      Usuń
    6. No właśnie.

      Usuń